شیلنگ درب منبع انبساط پراید

درب منبع انبساط

منبع انبساط یکی از قطعات مهم در سیستم خنک کننده خودرو است که نمی‌توان اهمیت آن را نادیده گرفت. وظیفه اصلی سیستم خنک کننده جلوگیری از گرم شدن بیش از حد موتور ماشین از طریق منتقل کردن گرما به هوای اطراف است. همچنین موتور ماشین در دمای مناسب بهتر کار می‌کند و زمانی که سرد است اجزای آن زودتر فرسوده می‌شوند و آلودگی بیشتری تولید می‌کند. پس وظیفه بعدی سیستم خنک کننده خودرو این است که اجازه دهد موتور هر چه سریعتر گرم شود و البته در دمای ثابتی نیز کار کند. در ادامه با م همراه باشید تا بگوییم منبع انبساط چیست و چه کاربردی در خودروهای امروزی دارد.

منبع انبساط چیست؟
منبع انبساط مخزنی (Expansion Tank) است که فشار اضافی سیالات گرم شده را بالانس کرده و کمبود آب در گردش درون سیستم‌های حرارت مرکزی را جبران می‌کند. به عبارتی این مخزن وسیله‌ای است برای محافظت از سیستم‌های گرمایشی در برابر فشار زیاد. در سیستم‌های گرمایش مرکزی مانند موتورخانه، دمای آبی که داخل لوله‌ها در گردش است، به وسیله‌ سیستم گرمایشی بالا می‌رود و با انبساط شدیدی مواجه می‌شود. با بالا رفتن دمای آب، حجم آن، و بالطبع فشار آن، زیاد می‌شود. فشار آب اگر کنترل نشود، می‌تواند به لوله‌ها و اتصالات سیستم گرمایشی و اجزاء و قطعات آن، نظیر دیگ آبگرم، صدمه جدی بزند. دیده شده در مواقعی منجر به ترکیدگی و انفجار دیگ گرمایش نیز شده است.

خودروها نیز در بخش سیستم خنک کننده دچار همین مشکلات گفته شده هستند. طراحان خودرو به منظور کنترل دمای موتور که می‌تواند تا ۲۵۰ درجه سانتیگراد گرما تولید کند که این موضوع باعث خسارات سنگینی خواهد شد، سیستم خنک کننده موتور را طراحی و تعبیه کرده‌اند. یکی از اجزاء سیستم خنک کننده منبع انبساط است. فشار مایع خنک کننده در رادیاتور بسیار بالاست و اگر کنترل نشود، خودرو با مشکلات جدی روبرو خواهد شد. به همین دلیل در خودروها نیز از یک منبع انبساط برای کنترل فشار مایع خنک کننده استفاده می‌شود. در نتیجه که اگر بخواهیم آب یا همان مایع خنک‌کننده را به سیستم خنک‌کاری خودرو اضافه کنیم، دیگر نیازی نیست که درب رادیاتور را باز کرده و می‌توانیم آن را درون منبع انبساط بریزیم. حتی در خودروهای امروزی برای رادیاتور هیچ دربی تعبیه نشده و عملاً راه دسترسی به رادیاتور از منبع انبساط می‌گذرد. در خودروهای مدرن سیستم خنک کننده با مایع خنک کننده یا به عبارتی ضدیخ یا ضدجوش کار می‌کند. این مایع زمانی که دما بالا میرود منبسط می‌شود.

منبع انبساط ظرفی است پلاستیکی با گنجایش حدود ۲ لیتر. منبع انبساط تا حدی با هوا پر شده است، دلیل آن هم این است که هوای موجود در مخزن انبساط یک اثر بالشتکی ایجاد می‌کند که به خنک‌کننده گرم شده اجازه می‌دهد بدون اینکه سیستم خنک‌کننده از کار بیفتد، منبسط شود. همچنین برخلاف رادیاتور، مخزن انبساط یک راه بصری آسان را برای شما فراهم می‌کند تا سیستم خنک کننده خودروی خود را زیر نظر داشته باشید، زیرا اگر سطح مخزن انبساط پایین بیاید، ممکن است در جایی مانند لوله کشی یا بدتر از آن، در موتور نشتی داشته باشید.

معرفی منبع انبساط خودرو و کاربرد هایی آن
یکی از نام های رایج مخزن انبساط خنک کننده مخزن سرریز است که هدف کلی آن را توضیح می دهد. با گرم شدن مایع خنک کننده درون رادیاتور، بلوک و شیلنگ ها، منبسط می شود. این معمولاً فشاری را در داخل سیستم ایجاد می‌کند و بسیاری از سیستم‌های خنک‌کننده با فشار زیر 10 (69kPa) یا بیشتر کار می‌کنند. اگر سیستم به طور کامل آب بندی شده بود، فشار رو به رشد می تواند باعث منفجر شدن شیلنگ های رادیاتور یا آسیب دیدن سایر اجزا شود. برای جلوگیری از این وضعیت، بسیاری از درپوش‌های رادیاتور مجهز به دریچه‌ای هستند که می‌تواند در فشار صحیح آزاد شود و اجازه می‌دهد مقداری مایع خنک‌کننده به مخزن سرریز تخلیه شود.


همانطور که در بالا نیز گفتیم مایع داخل سیستم خنک‌ کاری خودرو تحت فشار بوده و در صورتی که این فشار به مقدار غیرمجاز برسد سوپاپ فنر درب رادیاتور باز خواهد شد و مایع از طریق شیلنگ سرریز به سمت منبع انبساط هدایت می‌گردد و دمای موتور همواره در حد متعادلی یعنی حدود 82 الی 87 درجه سانتیگراد باقی خواهد ماند. منبع یا همان مخزن انبساط در بیشتر اتومبیل‌ها، به صورت یک ظرف با گنجایشی در حدود 2 لیتر بوده و از جنس پلاستیک است. همچنین زمانی که فشار مایع در سیستم خنک‌کاری اتومبیل کاهش پیدا می کند، یک خلاء در داخل رادیاتور و درون لوله‌های سیستم خنک‌کاری به وجود خواهد آمد و مایع از منبع انبساط به صورت خودکار به داخل سیستم باز خواهد گشت. در واقع فرآیند کاهش فشار و پایین رفتن مایع خنک‌کننده در رادیاتور خودرو مانند پیستون یک سرنگ عمل کرده و آب را از منبع انبساط به سمت خود می‌کشد.

علائم و نشانه‌های خرابی منبع انبساط خودرو
1. پس از بررسی تمام قسمت‌های خودرو در صورتی که هیچ گونه نشتی دیده نشده است، خودرو شما هوا می‌گیرد.با مشاهده به صورت چشمی روی سطح مخزن ترک‌های خیلی ریزی خواهید دید.
2.موتور هوا می گیرد اما هیچ آبی از مخزن خارج نمی شود.
3.زمانی که ترک و شکستگی در مخزن دیده نمی‌شود، اما با تعویض درب منبع باز هم خودرو شما هوا می‌گیرد. البته باید از قبل نقاط دیگر از نظر نشتی بررسی شده باشد.
4.زمانی که رزوه‌های روی درب منبع هرز شده و هیچ درب منبعی روی آن محکم نمی‌شود، در این شرایط باید آن را تعویض کنید.
5. محل اتصال پایه شکسته باشد، یا قسمت جت اب ورودی و خروجی به منبع شکسته شده باشد.
به صورت کلی از نشانه‌ای که اثبات می‌کند منبع انبساط مشکل دارد، وجود نشتی آب و جوش آوردن خودرو است.

علت سرریز آب از منبع انبساط خودرو
چرا منبع انبساط سرریز میکند؟
پر شدن بیش از حد مخزن انبساط یکی از عمده‌ترین دلایل در سرریز شدن آب است. دلیل بعدی می‌تواند از درپوش پلاستیکی مخزن انبساط و هرز شدن رزوه‌های آن باشد، که در این صورت باید اقدام به تعویض درب آن نمایید. ترموستات خراب نیز می‌تواند دلیل دیگری بر وجود این مشکل باشد. البته اگر ترموستات مشکل داشته باشد، معمولاً باید چراغ چک روشن شود اما دیده شده در مواردی که کامپیوتر خودرو این موضوع را متوجه نشده است. خرابی واتر پمپ نیز می‌تواند علتی برای سر ریز شدن باشد. زمانی که واتر پمپ ماشین خراب شده است، آب رادیاتور را روی زمین و یا در اطراف واتر پمپ مشاهده خواهید کرد. در پایان باید گفت که ترک خوردگی و نشتی سرسیلندر یا بلوک سیلندر نیز می‌تواند دلیلی بر سرریز شدن باشد اما این موضوع بسیار نادر است.

عملکرد منبع انبساط

منبع انبساط مایع خنک کنند به صورت یک قطعه رایج در بیشتر خودرو ها یافت می شود. آنها معمولاً توسط یک لوله به ابتدای ناحیه پرکننده رادیاتورمتصل می شوند و می توانند به عنوان مکانی برای جذب مایع خنک کننده اضافی در هنگام باز شدن شیر آزاد کننده فشار در درپوش رادیاتورعمل کنند. در یک سیستم خنک کننده که به درستی کار می کند، با کاهش دما، مایع خنک کننده به داخل رادیاتور بازگردانده می شود. البته بسیاری از خودروها و کامیون‌های قدیمی فاقد این نوع مخزن هستند و هر مایع خنک‌کننده اضافی به سادگی روی زمین تخلیه می‌شود. به طور کلی اگر بخواهیم که اگر بخواهیم آب یا همان مایع خنک‌کننده را به سیستم خنک‌کاری خودرو اضافه کنیم دیگر نیازی نخواهد بود که درب رادیاتور را باز کرده و می‌توانیم آن را درون منبع انبساط بریزیم.


اهمیت منبع انبساط
هدف مخزن انبساط محافظت و نگهداری مایع خنک کننده اضافی است. این قطعه مخزنی است که سرریز مایع خنک کننده ناشی از انبساط را ذخیره می کند، هنگامی که مایع به بالاترین دمای خود رسیده است. بدون مخزن انبساط، این مایع خنک کننده اضافی به جاده نشت می کند.خنک کننده (مخلوط مساوی از ضد یخ و آب) مایعی است که در سیستم خنک کننده خودرو به گردش در می آید تا از گرم شدن بیش از حد موتور جلوگیری کند. مخزن انبساط نشت بیش از حد اجتناب ناپذیر این مایع بسیار مهم را می گیرد و آن را در اطراف موتور به گردش در می آورد. سیستم خنک کننده موتور با گرم کردن مایع خنک کننده در رادیاتور دمای مناسب را جهت فعالیت موتورفراهم می کند. وقتی به این دما رسید مایع منبسط می شود و از طریق درپوش رادیاتور به بیرون از رادیاتور خارج می شود. اینجاست که مخزن انبساط وارد عمل می شود. مایع خنک کننده اضافی را ذخیره می کند تا اطمینان حاصل شود که سطح مایع لازم در سیستم باقی می ماند. اگر مکررا مجبور می شوید مایع خنک کننده خود را شارژ کنید ممکن است در جایی ازسیستم خنک کننده نشتی داشته باشید.


آیا تمام خودروها دارای منبع انبساط هستند؟
موتور خودرو دارای 2 نوع سیستم خنک کنندگی می باشد:

سیستم خنک کاری مدار باز( عدم وجود منبع انبساط)
سیستم خنک کاری مدار بسته(دارای منبع انبساط)

بسیاری از خودروهای قدیمی فاقد مخزن انبساط بودند. ممکن است مقداری انبساط در خود رادیاتور رخ دهد، زیرا معمول بوده که یک اینچ یا بیشتر هوا در بالای مخزن رادیاتور باقی بماند. وقتی فشار در سیستم خیلی زیاد می‌شد، ابتدا هوا از درپوش رادیاتور خارج می‌شد و سپس مایع خنک‌کننده روی زمین تخلیه می‌شد.